Jednostki pomocnicze

INNE

 
data publikacji:  12-11-2009 | 21:00
data ostatniej modyfikacji:  12-07-2012 | 09:39

Jednostkami pomocniczymi gminy są sołectwa. W gminie Kamieniec Ząbkowicki jest 14 sołectw:

Byczeń
Chałupki
Doboszowice
Kamieniec Ząbkowicki I
Kamieniec Ząbkowicki II
Mrokocin
Ożary
Pomianów Górny
Sławęcin
Sosnowa
Starczów
Suszka
Śrem
Topola

Byczeń

Wieś położona na południe od Kamieńca Ząbkowickiego, po przeciwległej stronie Wzgórza Zamkowego na ruchliwej drodze Kamieniec Ząbkowicki – Paczków. Wieś liczy 450 według stanu na dzień 31 lipca 2002 roku. Byczeń to jedna z ciekawych osad w gminie Kamieniec Ząbkowicki. Przeprowadzone tu prace wykopaliskowe ujawniły ślady osadnictwa z okresu paleolitu i epoki kamienia W średniowieczu istniało tu grodzisko, którego ślady zachowały się do dzisiaj. Stoi tam piękny obelisk postawiony przez Katedrę Archeologii. Pierwszy Pan na Byczeniu, Moichno, to właściciel nie tylko Byczenia, lecz również Topoli, Śremu, Pomianowa Górnego, Płonicy. Pierwsze wzmianki o Byczeniu pochodzą z 1251 roku. Od 1349 roku wieś należy do dóbr cystersów kamienieckich. W założonej tu w XIX wieku cegielni wypalano materiały na budowę kamienieckiego pałacu. W pierwszych latach po wyzwoleniu mieściła się tu druga w Polsce szkoła pszczelarska. Najcenniejszym zabytkiem wsi jest kościół filialny pod wezwaniem Świętego Marcina z 1771 roku z zachowanymi malowidłami ściennymi. Dogodna komunikacja PKS.

Chałupki

Najbardziej na południe wysunięta wieś gminy Kamieniec Ząbkowicki, granicząca z województwem opolskim. Wieś liczy 244 mieszkańców według stanu na dzień 31 lipca 2002 roku. Podczas prac wykopaliskowych odkryto tu ślady cmentarzyska ciałopalnego z okresu brązu. Na terenie dawnego grodziska obronnego w XIV wieku założono park, systematycznie wzbogacany o nowe gatunki roślinności. We wsi zachował się zabytkowy kościół filialny pod wezwaniem Świętego Jana Nepomucena z 1747 roku odrestaurowany w 1967 roku oraz zespół pałacowy. Dogodny dojazd PKS.

Doboszowice

Położone na ruchliwej trasie Ziębice – Paczków – Złoty Stok, 683 mieszkańców według stanu na dzień 31 lipca 2002 roku. Dogodne połączenie PKS, stacja PKP. Szkoła Podstawowa. Na uwagę zasługuje tu zabytkowy kościół parafialny pod wezwaniem Świętego Mikołaja, o którym pierwsze wzmianki pochodzą z 1293 roku. Obecny z XIII wieku, był przebudowany w latach 1617 – 1623, restaurowany w XIX wieku i w latach sześćdziesiątych. Zachowała się również wieża bramna z murem. Na ścianie północno – wschodniej widoczne fragmenty sgraffita. Po lewej stronie drogi prowadzącej do Ziębic stoi krzyż pokutny. Zachował się także zabytkowy zespół pałacowy.

Kamieniec Ząbkowicki I i II

Kamieniec powstał w okresie walk pomiędzy Czechami a Polską o ziemie śląskie. Pierwsza wzmianka o nim pochodzi z kroniki Kosmasa z roku 1096 – wspomina o tym, że osadzony na skale gród wybudował książę czeski Brzetysław II. Miał on służyć jako warownia podczas wypraw na Polskę. Na mocy układu kończącego blisko dwustuletni okres wojen o Śląsk, zawartego w roku 1137 pomiędzy Bolesławem Krzywoustym a księciem czeskim Borzywojem, Kamieniec przechodzi w ręce polskie, jednocześnie traci swoje strategiczne znaczenie. Od 1210 roku warownia staje się siedzibą zakonu augustianów, sprowadzonych tu przez Wincentego z Pogorzeli z klasztoru wrocławskiego NMP na Piasku. Z biegiem lat klasztor wzbogaca się o szereg wsi, darowanych głównie przez rodzinę fundatora, a także przez biskupa wrocławskiego Wawrzyńca. W 1243 roku, po opuszczeniu Kamieńca przez Wincentego z Pogorzeli rozpoczyna się upadek klasztoru. Ostatecznie w roku 1247 biskup wrocławski Tomasz I nakazuje usunięcie augustianów z Kamieńca, wprowadzając na ich miejsce cystersów z Lubiąża, którzy przebywali tu do momentu likwidacji klasztoru kamienieckiego przez Fryderyka Wilhelma III w październiku 1810 roku. Do XV wieku zakon cystersów przeżywał okres świetności, a wraz z nim rozwijał się i Kamieniec, stając się ważnym centrum religijnym i kulturalnym. Lata późniejsze to okres powolnego upadku klasztoru, do czego przyczyniły się wojny husyckie ( 1426 i 1428 ), powodzie ( 1496 i 1501 ), pożary, wojna trzydziestoletnia ( 1618 – 1648 ), wojny śląskie ( 1740 – 1763 ). Po likwidacji klasztoru wystawiony na licytację majątek zakupiła żona króla Niderlandów Fryderyka Wilhelmina Orańska. Z osady służebnej dla klasztoru Kamieniec stał się osadą. Jego znaczenie wzrosło z chwilą, gdy sukcesorka miejscowych dóbr księżna Niderlandów Marianna Orańska wraz z mężem Albrechtem Hohenzollernem wybrali tę osadę na miejsce swej letniej rezydencji. W 1838 roku zapadła decyzja budowy pałacu, który do dzisiaj wznosi się nad Kamieńcem wspaniałą, malowniczą bryłą. Dzięki fundacjom księżnej wieś otrzymała także sierociniec, szpital i przedszkole. Ważnym wydarzeniem dla rozwoju Kamieńca było wybudowanie węzła kolejowego łączącego Wrocław z Pragą. W latach II wojny światowej zamek kamieniecki stał się składnicą dzieł sztuki, zbiorów bibliotecznych i archiwalnych, przywożonych z Wrocławia, Kłodzka i części okupowanej Polski, które w większości uległy rozproszeniu w 1946 roku. Po wyzwoleniu w 1945 roku pałac kamieniecki zostaje zamieniony na kwaterę żołnierzy radzieckich, którzy przebywają tu ponad rok. Od listopada 1946 roku gdy administracja przechodzi w ręce polskie, Kamieniec otrzymuje nazwę Ząbkowicki i staje się siedzibą gminy. W 1958 roku otrzymuje prawa osiedla, a po 1973 roku ponownie jest siedzibą gminy. Kamieniec Ząbkowicki liczy 4874 mieszkańców według stanu na dzień 31 lipca 2002 roku.

Mrokocin

Wieś położona równolegle do linii kolejowej i drogi Kamieniec Ząbkowicki – Paczków. 164 mieszkańców według danych na dzień 31 lipca 2002 roku. Dogodne połączenie PKS. Najciekawszym zabytkiem czternastowiecznej wsi jest kaplica mszalna. Obok wrośnięty w zieleń trawy, zastygł na wieki krzyż pokutny.

Ożary

Położone u podnóża Gór Bardzkich i Obniżenia Laskówki, wzdłuż potoku Gruda, na drodze Kamieniec – Laski – Złoty Stok – Kłodzko. Dogodne połączenie PKS, 617 mieszkańców według stanu na dzień 31 lipca 2002 roku. Osada założona około 1230 roku z inicjatywy zakonników klasztoru w Kamieńcu. Zabytkowy kościół parafialny pod wezwaniem Świętej Katarzyny wzniesiony na przełomie XIV i XV wieku, przebudowany w XVII wieku, został rozbudowany w latach 1853 –1854.

Pomianów Górny

XV - wieczna wieś położona równolegle do linii PKP i drogi Kamieniec Ząbkowicki – Paczków. 181 mieszkańców według danych na dzień 31 lipca 2002 roku. Dogodne połączenie PKS. Na uwagę zasługuje tu zabytkowy kościółek filialny pod wezwaniem Świętej Barbary zbudowany na przełomie XVI i XVII wieku, przebudowany w 1758 roku. Obok przy murze kościelnym stoi krzyż pokutny. Za drogą znajduje się zabytkowy dworek wiejski z XVIII wieku w otoczeniu starego parku.

Sławęcin

Wieś granicząca z gminą Złoty Stok w bezpośredniej strefie nadgranicznej, liczy 219 mieszkańców według danych na dzień 31 lipca 2002 roku. Dogodne połączenie PKS. Osada po raz pierwszy wzmiankowana w 1302 roku. Od 1322 roku należała do cystersów z Kamieńca. Kaplica mszalna pod wezwaniem Świętego Józefa Oblubieńca pochodzi z 1750 roku.

Sosnowa

Oddalona od Kamieńca Ząbkowickiego około 2,5 km, leżąca na drodze z Kamieńca Ząbkowickiego do Złotego Stoku, dogodne połączenie PKS, 213 mieszkańców według danych na dzień 31 lipca 2002 roku. Wieś została założona około 1210 roku, a od 1300 roku należała do klasztoru cystersów z Kamieńca. Znajdujący się tutaj kościół pod wezwaniem Świętego Mateusza pochodzi z 1799 roku. Restaurowany w latach 1972 – 2001.

Starczów

Najbardziej na północ położona osada gminy Kamieniec Ząbkowicki na drodze Kamieniec – Ziębice. Stacja PKP, dogodne połączenie PKS, 752 mieszkańców według stanu na dzień 31 lipca 2002 roku. Po raz pierwszy opisana w kronikach w 1291 roku. Od 1359 roku stanowiła własność klasztoru cystersów w Kamieńcu. To właśnie stąd pochodził jeden z ciekawszych zabytków epoki neolitu – miedziany topór o dwóch ostrzach ( jeden z dwóch tego typu znalezionych w Polsce) zaginął w okresie II wojny światowej. Znajduje się tu zabytkowy kościół pod wezwaniem Świętego Jana Chrzciciela z 1778 roku, o którym kroniki wspominają już w połowie XIV wieku. W 1778 roku został częściowo przebudowany, a w latach 1974 – 1976 odrestaurowany.

Suszka

Położona na północno – zachodnim krańcu gminy. Liczy 60 mieszkańców według danych z dnia 31 lipca 2002 roku. Połączenie PKP i PKS. Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z 1316 roku. Od 1403 roku należała do klasztoru cystersów w Kamieńcu. Na wschód od wioski położone jest dobrze zachowane grodzisko. Miejscowy kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Bolesnej z 1687 roku został przebudowany w 1837 roku i restaurowany w latach 1975 – 1976. Z chwilą wybudowania zbiornika retencyjnego KAMIENIEC planowane jest tu umiejscowienie jednej z większych baz turystycznych.

Śrem

Mieszkańców 113 według danych na dzień 31 lipca 2002 roku. Wieś wzmiankowana w roku 1291. W 1303 roku opat Piotr z Kamieńca, kupił wieś od rycerza Hermana Barby. Późniejszy opat Fryderyk z Kamieńca ( 1666 – 1681 ) pochodził z tej wioski. Pierwotny kościół filialny pod wezwaniem Ducha Świętego pochodził z 1666 roku, obecny z 1852 roku. Nie opodal na wzgórzu, które z tej strony tworzy przełom Nysy Kłodzkiej, widoczne są ślady prastarego kamieniołomu.

Topola

Położona wzdłuż Nysy Kłodzkiej, niedaleko drogi Kamieniec Ząbkowicki – Paczków, 302 mieszkańców według stanu na dzień 31 lipca 2002 roku, połączenie PKS. Datowana na 1293 rok. W 1316 roku zakupuje ją dla klasztoru w Kamieńcu biskup Henryk. Obecny, odrestaurowany w latach 1970 – 1973, kościół parafialny pod wezwaniem Świętego Bartłomieja pochodzi z lat 1754 – 1757, ( kroniki podają, że już w roku 1317 we wsi istniał kościół). Topola jest miejscem urodzenia ( w 1690 roku ) Friedricha Bernhardta Wernera jednego z ciekawych rysowników, któremu zawdzięczamy nie tylko topografię Śląska, ale także szereg rysunków pojedynczych obiektów będących często jednym źródłem informacji o ich dawnym wyglądzie.

 

Kamieniec Ząbkowicki      IAP Portal - (C)opyright by Interaktywna Polska